Tasarrufun İptali Davası İİK m.279/1-2 : Mutad Dışı Ödemenin Kabul Edilmesi

Alacaklının alacağını tahsil edememesi halinde başvurduğu yollardan biri olan tasarrufun iptali davalarının dayanabileceği nedenler kanunda sayılmıştır. Bunlardan biri de İİK m.289/1-2 “Para veya mutat ödeme vasıtalarından gayrı bir suretle yapılan ödemeler” dir. Yani kanun koyucu, para yahut alışılagelmiş vasıtalar dışında yapılan ödemeleri, tasarrufun iptali nedeni olarak görmektedir. Uygulamada sıklıkla, para alacağına karşı taşınmaz devredildiği iddiası ile karşılaşılmaktadır. Oysa para alacağının taşınmaz ile ödenmesi mutad bir yol olarak kabul edilemeyecektir. Yargıtayın emsal kararları şöyledir:

T.C YARGITAY 17.Hukuk Dairesi Esas: 2018/ 836 Karar: 2020 / 2059 Karar Tarihi: 25.02.2020; “Mahkemece, dinlenilen tanık anlatımlarına göre davalı üçüncü kişinin borçlunun mali durumunu bildiğini, satın alıınan taşınmazın ipotekli olduğu gibi, davalı alıcının kendi alacaklarını tahsilde zorluk çektiği kendi tanık anlatımları ile de belli olduğu, taşınmazı satın alan davalının borçlunun aciz halinde olduğunu bu haliyle bilmemesi hayatın olağan akışına uygun olmadığı, davalı alıcı alacağını para veya mutat ödeme vasıtalarından gayri bir suretle yapılan ödeme kabul edilebilecek olan taşınmaz devri ile tahsil ettiğinden İİK’nun 279.Maddesi’ne göre yapılan bu işlem batıl olduğundan bahisle davanın kabulüne karar verilmiştir. İlk derece mahkemesince verilen karara yönelik olarak davalı … vekilince yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK’nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön bulunmamasına, borca karşılık taşınmaz alımının İİK’nun 279/2.bendi gereği mutad ödeme vasıtası olamaması nedeniyle iptali gerekmesine göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.”               

T.C YARGITAY 17.Hukuk Dairesi Esas: 2017/ 3485 Karar: 2018 / 8536 Karar Tarihi: 03.10.2018 “Davalı … cevap dilekçesinde;……dava konusu tasarrufa konu taşınmazı davalı borçlu Nejdet’den tahsil edemediği 178.000,00 TL alacağına mahsuben satın alındığını beyan ederek bu davanın açılmasının hukuka ve dava şartlarına aykırı olduğunu, bu nedenle davanın reddine yargılama giderlerinin davacı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir…..Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, İİK 279/2 hükmüne göre para veya mutat ödeme vasıtalarından gayrı bir suretle yapılan ödemelerin iptale tabi bulunmasına, davalıların dava konusu gayrımenkul satışını davalı borçlunun davalı 3. kişiye olan borcu sebebi ile yaptığının kabul edilmesine göre davalı … vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun bulunan hükmün onanmasına “